Nooit weer Herdenken
De voorspelling van veel regen weerhield meer dan honderd mensen, onder wie familie van de zes gevallen Hardenbergse jongens, veteranen, overlevenden van de Japanse interneringskampen en/of familie van al deze mensen, er niet van om op zaterdag vijftien augustus naar de herdenking bij het Indië Monument in Hardenberg te komen. Het bestuur van de Stichting had op het laatste moment besloten om uit te wijken naar een zaal in de Voorveghter om te voorkomen dat men de hele herdenking in deze voorspelde regen zou staan. Bloemstukken werden zolang veilig onder tafels gelegd, stoelen werden weer opgestapeld en plat gelegd en de mannen die ieder jaar belangeloos het geluid verzorgen verplaatsten razendsnel de installatie van het Indiëplantsoen naar de Voorveghter, zodat om precies half acht mevrouw Hans de genodigden en overige belangstellenden welkom kon heten. In haar toespraak vroeg ze zich af of de woorden die de twee monumenten sieren “Niet weer” en “Nooit meer” verkeerd waren gekozen.
Want nu, 17 jaar later zien we nog “steeds weer” de wreedheden en de slachtoffers van die wreedheden in de media. Want “altijd weer” ontstaat er ergens in de wereld een conflict. En “steeds weer” sturen we mensen richting deze conflictgebieden. Door de verhalen van de veteranen “telkens weer” over te dragen kunnen we misschien een klein beetje bewustwording creëren bij de jongere generatie. Maar die bewustwording moeten we ook bij onszelf creëren door er vaker bij stil te staan, dat wij hier in Nederland al 70 jaar zonder oorlog leven. Dus dat “Nooit meer” en “Niet weer” geldt wel degelijk voor ons, hier in Hardenberg, in Nederland. We moeten uiting blijven geven aan ons gevoel, aan onze gedachten. Elk jaar op nieuw met deze herdenking moeten we dit blijven doen. Want door hier te herdenken proberen we de herinneringen levend te houden en blijven we hopen dat het “Nooit meer” dan wel “Niet weer” zal gebeuren. Aldus mevrouw Hans die namens de Stichting Indië Monument Hardenberg sprak. Hierna droeg Koen Somsen, kleinzoon van een Indiëveteraan, het gedicht “herinneren, herdenken, bezinnen” van Annie Steenstra voor. Mevrouw Valk-Perdok beschreef het aangrijpende verhaal van hoe haar leven en dat van haar familie in een Japans interneringskamp, waar zij als tweejarig meisje terecht kwam, verliep. Het belang van met name het herdenken van deze groep Indiëgangers en kampslachtoffers werd door wethouder Prinsse verwoord. Een ieder kent de verhalen van de tweede wereldoorlog, maar de oorlog die door deze mensen in het verre oosten is beleefd direct na de bevrijding van ons land wordt zo vaak vergeten. Met een eigen gemaakt gedicht van twee leerlingen van de Morgenster kwam een einde aan het gesproken gedeelte en ging men toch naar buiten, waar de regen nog steeds gestaag naar beneden kwam, om daar twee minuten stilte te houden gevolgd door twee coupletten van het Wilhelmus en bloemen te leggen bij de twee monumenten met de zeer bewust gekozen teksten “Niet weer” en “Nooit weer”.
